Uma avaliação sumária da experiência agroturística na Polónia
DOI:
https://doi.org/10.25145/j.pasos.2014.12.042Palavras-chave:
turismo rural, agroturismo, tipos de agroturismo, desenvolvimento rural Europa Oriental, PolóniaResumo
Este artigo apresenta a natureza, a escala e os tipos de agritourismo como experimentados na Polónia, onde tanto em termos de ocupação como de fenómeno social foi aceite como uma nova actividade económica pela população rural. Em primeiro lugar, o autor explica as origens do agroturismo na Polónia, que são diferentes dos países da Europa Ocidental, revelando particularidades na terminologia. Em seguida, são apresentadas as principais realizações e questões relativas ao desenvolvimento do agroturismo na Polónia, tanto na prática como na teoria. O autor afirma que, globalmente, a experiência é positiva e que dois processos de desenvolvimento podem ser diferenciados: exógenos e endógenos. O endógeno representa um desafio para o agroturismo polaco em busca de uma nova identidade.
Downloads
Referências
Arnold, K. and Staudacher, Ch. 1981 ”Urlaub auf dem Bauernhof. Eine empirische Untersuchung der Struktur und Entwicklung einer spezifischen Erholungsform und ihrer Auswirkungen auf die Land - und Forstwirtschaft in Niederösterreich”. Wiener Geographische Schriften, 55/56: 50–79.
Bott -Alama, A. 2004 ”Uwarunkowania rozwoju turystyki wiejskiej w województwie zachodniopomorskim” (Determinants of the development of rural tourism in zachodnio -pomorskie voivodship). Rozprawy i studia, t. (DLXXV) 501, Uniwersytet Szczecinski, Szczecin.
Bednarek -Szczepanska, M. 2011”Mit o agroturystyce jako szansie rozwojowej dla polskiej wsi” (The myth of agritourism as a development opportunity for Polish countryside). Czasopismo Geograficzne, 82(3): 249 -270.
Birzakov, M. B. 2005 ”Viedienie v turizm” (Introduction to tourism). Nationalnaya Akademia Turizma, BaltyskyMiezdunarodny Institut Turizma, Moskwa – St. Petersburg.
Bulgakova, A. N.2003 ”Osobiennosty razvita sielskogo turizma v Zarubieznoy Evrope” (Curiosities of the development ofrural tourism in the Western Europe). In: Aleksandrova, A. J. (Ed.) Teoria i praktyka miezdunarodnogoturizma, Sbornik statiey, Moskovski Gosudarstvienny Univiersitet, Moskva, pp. 312 -330.
Clarke, J.1999 ”Farm accommodation and the communication mix”. Tourism Management, 17: 611 -620.
Cohen, E. 1979 ”A Phenomenology of Tourist Experience”. Sociology: The Journal of the British Sociological Association, 13(2): 179 -201.
Dernoi, L. A.1991 ”About Rural and Farm Tourism”. Tourism Recreation Research, 1: 3 -6.
Durydiwka, M.2007 ”Ksztaltowanie sie funkcji turystycznej na obszarach wiejskich w Polsce” (Shaping the tourist function of rural areas in Poland). In Kurek, W., Mika, M. (Eds.) Studia nad turystyka. Tradycje, stan obecny i perspektywy badawcze. Geograficzne, spoleczne i ekonomiczne aspekty turystyki, IGGP, Uniwersytet Jagiellonski, Kraków, pp. 261 -269.
Drozdov, A.V.2003 ”Sovriemienny ekoturizm. Koncepcy i praktyka” (Modern ecotourism. Theory and practice). In: Aleksandrova, A. J. (Ed.) Teoria i praktyka miezdunarodnogo turizma, Sbornik statiey, Moskovski Gosudarstvienny Univiersitet, Moskva, pp. 245 -260.
Dziegiec, E.1995 ”Urbanizacja turystyczna terenów wiejskich w Polsce” (Tourist urbanisation of rural areas in Poland). Turyzm, 5(1): 5 -56.
Embacher, H. 1994 ”Marketing for agri -tourism in Austria: Strategy and realization in a highly developed tourist destination”. Journal of Sustainable Tourism, 2 (1&2): 61 -76.
Gannon, A.1993 ”Metoda GMA w agroturyzmie” (The Method of GMA in Agritourism). In: Agroturyzm a rozwójwsi. Wprowadzenie do rozwijania przedsiewziec agroturystycznych. (Rural Development Through Agri -Tourism. A guide to developing an agri-tourism enterprises. 1990, FAO Regional Office For Europe in Rome), for the Polish edition by Centrum Doradztwa i Edukacji w Rolnictwie, Kraków, pp. 19 -43.
Garrod, B., Wornell, R., and Youell, R. 2006 “Re -conceptualising rural resources as countryside capital: The case of rural tourism”. Journal of Rural Studies, 22(1): 117 -128.
Jansen -Verbeke, M. 1990 ”Znaczenie turystyki na terenach wiejskich w Europie” (The Role of the Tourism in rural areas inEurope). Problemy Turystyki, Instytut Turystyki, 1/2 (47/48): 36 -48.
Kastenholz, E.2004 “«Management of Demand» as a Tool in Sustainable Tourist Destination Development”.
Journal of Sustainable Tourism, 12(5): 388 -408. Klembowska, D. and Nowaczyk, J. 2008 ”Baza noclegowa w gospodarstwach agroturystycznych w Polsce” (Accommodation in agritourism farms in Poland). In: Sikorska-Wolak I. (Ed.), Ekonomiczne i spoleczne aspekty rozwoju turystyki wiejskiej. SGGW, Warszawa, pp. 117 -124.
Klitsunova, V.A.2004 ”Sielski turizm: osnovnye uslovya i principy, obespecivayushcye ustoycivye razvite” (Rural tourism: The base and conditions for sustainable development). In: Turizm i regionalnoye razvitie, Matierialy III miezdunarodno naucno-prakticeskoy konferency, 4–6.10.2004, Smolensky Gumanitarny Univiersitet, Smolensk. pp. 120 -124.
Krippendorf, J. 1987 “The Holiday Makers: Understanding the impact of leisure and travel”. Butterworth-Heinemann, Oxford.
Kulczycki, Z.1977 “Zarys historii turystyki w Polsce” (An outline of the history of tourism in Poland). Sport i Turystyka, Warszawa.
Lane, B. 1994a ”Rural Tourism: A Bibliography”. In: Tourism Policy and International Tourism in OECD Countries, Paris.
b ”What is rural tourism?”. Journal of Sustainable Tourism, 2(1 -2): 7 -21.
”Rural tourism: An Overview”. In: Robinson, M. and Jamal, T. (Eds.), The SAGE Handbook of Tourism Studies, London: Sage Publications, pp. 354 -370.
Leszczycki, S. 1938 ”Ruch uzdrowiskowo -letniskowy w Polsce” (Health and summer holiday mobility in Poland). Komunikaty Studium Turyzmu UJ, z. 8.
Liszewski, S.1987 ”Geneza i rozwój osadnictwa wypoczynkowego w otoczeniu Lodzi” (The origin and development of holiday settlements in the area of Lódz). Acta Universitatis Lodziensis. Turyzm, 3: 33 -54.
MacCannell, D.2002 Turysta. Nowa teoria klasy prózniaczej. (The Tourist. A New Theory of the Leisure Class. 1976 Schocken Books. Published by arrangement with the University of California Press) for the Polish edition by Muza SA, Warszawa.
Majewski, J. 2005 ”Definiowanie terminu agroturystyka – pojecia waskie i szerokie” (Defining agritourism – narrow and broad notions). In: Sawicki, B., Bergier J., (Eds.) Uwarunkowania rozwoju turystyki zwiazanej z obszarami wiejskimi. PWSZ, Biala Podlaska, pp. 102 -107.
Majewski, J. and Lane, B. 2001 ”Turystyka wiejska i rozwój lokalny” (Rural tourism and the local development). Fundacja Fundusz Wspólpracy, Poznan.
McGehee, N.G. 2007 ”An Agritourism Systems Model: A Weberian Perspective”. Journal of Sustainable Tourism, 2: 111 -124.
Matczak, A.1985 ”Funkcja wypoczynkowa strefy podmiejskiej Lodzi” (Holiday function of the suburbs of Lódz). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica, 5: 299–311.
Mathieson, A. and Wall, G. 1982 “Tourism: economic, physical and social impacts”. Longman, London.
Mazurov, J. L.2004 “Ekoturizm v Rossi: globalny kontekst i nacionalnye osobiennosty“ (Ecotourism in Russia: generalcontext and national variety). Riegionalnye isslyedowanya. Nauczny jurnal, 1(3), Izdatielstvo „Universum”, Smolensk.
Nilsson, P. Ä. 2002 ”Staying on farms: an ideological background”. Annals of Tourism Research, 29: 7 -24.
Oppermann, M. 1996 ”Rural Tourism in Southern Germany”. Annals of Tourism Research, 23: 86 -102.
Panov, I. N. 2003 ”Ekologicesky turizm i jego rol v ustoycivom razvity tierritory” (Ecotourism and its role in thedevelopment of the territory). In: Aleksandrova, A. J. (Ed.) Teoria i praktika miezdunarodnogo turizma, Sbornik statiey, Moskovski Gosudarstvienny Univiersitet, Moskva, pp.275 -279.
Polomski, K.2010 Miejsce i przestrzen. Krajobraz w doswiadczeniu mieszkanców Bieszczadzkiego Parku Narodowego (Place and space. The landscape in the experience of inhabitants of Bieszczady National Park). SCHOLAR, FDPA, Warszawa, pp. 183.
Phillip, S., Hunter, C. and Blackstock, K. 2010 ”A typology for defining agritourism”. Tourism Management, 31: 754 -758.
Prentice, R. C., Witt, S.F. and Hamer, C. 1998 ”Tourism as experience. The case of heritage Parks”.Annals of Tourism Research, 25(1): 1 -24.
Raport o stanie wiejskiej bazy noclegowej w Polsce, 1997, (Report on the condition of rural tourism accommodation in Poland). Projekt PL. -0310 -02 -02, Turystyka Wiejska: Rozwój wiejskiej bazy noclegowej, Program Phare Tourin II, DG Agroprogress International AL, Centrum Doradztwa I Edukacji w Rolnictwie, Kraków, pp.62.
Roberts, L. and Hall, D.2001 ”Rural tourism and recreation: Principles to practice”. Cambridge: CABI Publishing.
Saxena, G., Clark, G., Oliver, T., Ilbery, B. 2007 “Conceptualizing Integrated Rural Tourism, Tourism Geographies”. An International Journal of Tourism Space. Place and Environment, 9(4): 347 -370.
Schöppner, A. 1988 ”Urlaub auf dem Bauernhof. Eine fremdenverkehrsgeographische Untersuchung”.
Bochumer Materialien zur Raumordnung, 36.
Sharpley, R. and Sharpley, J. 1997 ”Rural tourism. An introduction”. International Thomson Business Press.
London Skoblikova, A.L. 2005 ”Sovremennye problemy razvitia ekologiceskogo turizma v Russia” (Contemporary problems of the development of ecotourism in Russia). In: Sovriemiennye probliemy razvitia turizma i turistskogo servisa, Sbornik naucnyh dokladov i statiey, t. 1, ST. Petersburskaya Gosudarstviennaya Akademya Servisa i Ekonomiky, St. Petersburg, pp. 46 -53.
Starcieva N.V.2004 ”Primenenye reklamy v organizacy ekologiceskogo turizma” (On Using Advertisment in Ecoturism Organization). In: Turizm i regionalnoye razvitie, Matierialy III miezdunarodnoy naucno-prakticeskoy konferency, 4–6.10.2004, Smolensky Gumanitarny Univiersitet, Smolensk, pp. 235 -238.
Szalewska, E.2000 ”Rozwój turystyki wiejskiej w strefie poludniowego Baltyku w powiazaniu ze Slowinskim Parkiem Narodowym” (Development of agritourism in the south zone of the Baltic Sea in connection with the Slowinski National Park). Materialy VIII Ogólnopolskiego Sympozjum Agroturystycznego,Wysowa, 11–14 wrzesnia 2000 r., Krajowe Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, Kraków, pp.115 -130.
Sznajder, M. and Przezbórska, L. 2006 ”Agroturystyka” (Agritourism). Panstwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Urry, J. 1990 ”The consumption of tourism”. Sociology, 24: 23 -35.
”Spojrzenie turysty”. (The Tourist Gaze. 2002, 2nd edition published by Sage Publications of London, Thousand Oaks nad New Delhi) for the Polish edition by PWN SA, Warszawa.
Warszynska, J. and Jackowski, A. 1979 Podstawy geografii turyzmu (The Base of Tourism Geography). PWN, Warszawa.
Wojciechowska, J. 1992 Aktywizacja wsi poprzez dzialalnosc turystyczna. Poradnik praktyczny dla samorzadów lokalnych i mieszkanców wsi (Activating the countryside through tourist activity. Practical guide for local governments and rural population). UKFiT -KGMiT, Lódz -Warszawa, pp.43.2000 ”Rozwój i konsekwencje agroturystyki na przykladzie Sladkowa Malego” (The development andconsequences of agritourism on the example of the village of Sladków Maly). Problemy Turystyki, 3/4: 95 -104.
”Agroturystyka w dziedzinie nauki i praktyki – przeglad bibliografii za okres 1990 -2002” (Agritourismin the field of theory and practice – the bibliography for the period 1990 -2002).
Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, 402(90): 66 -79.
”An evaluation of the effects of agro -tourism development”. Turyzm, 16(2): 65 -74.
a ” Types of Polish agrotourism farm and owner profiles”. Turyzm, 16(1): 65 -74.
b ”Systematyka i wyrózniki pojec dotyczacych turystyki na obszarach wiejskich” (The classification and distinguishing features of terms defining tourism in rural areas). In Kurek, W., Mika, M. (Eds) Studia nad turystyka. Tradycje, stan obecny i perspektywy badawcze. Geograficzne, spoleczne i ekonomiczne aspekty turystyki, IGGP, Uniwersytet Jagiellonski, Kraków, pp. 259 -308.
“Procesy i uwarunkowania rozwoju agroturystyki w Polsce” (The Processes and Conditions of Agritourism Development in Poland). Uniwersytet Lódzki, Lódz, pp. 167. 2011”Twenty Years of Polish Agritourism: The Past and The Future”. Tourism, 21/1 -2:67 -72. Wojciechowska, J., Barska, M. and Mroczek, M.,
”Zróznicowanie gospodarstw agroturystycznych w Polsce i ich przystosowanie do turystyki aktywnej na przykladzie gminy Wizajny” (Diversification of agritourism farms in Poland and preparing for active tourism on the example of Wizajny commune). In: Swieca, A., Kalamucki, K. (Eds) Rozwój turystyki aktywnej na Roztoczu – regionie pogranicza/Active Tourism and Its Development In the Roztocze Region – Borderland Area, Kartpol s.c., Lublin, pp. 61 -71. http://ec.europa.eu/enlargement/policy/glossary/ terms/phare_en.htm (20.12.2013) http://ec.europa.eu/enlargement/policy/glossary/ terms/sapard_en.htm (20.12.2013) www.agroturystyka.pl (11.02.2013) www.intur.com.pl/jurek098m.htm (10.02.2010)
Downloads
Publicado
Como Citar
Edição
Seção
Licença
Confirmo que o trabalho é original (de minha/nossa autoria), e que não será submetido a outras revistas ou publicações até a resolução final do processo de revisão em PASOS, RTPC.
Autorizo a publicação do meu trabalho por PASOS, PSTN de acesso livre e aberto em qualquer dos formatos que considere oportuno, por tempo indeterminado e como colaboração não remunerada.
Da mesma forma, o(s) autor(es) entende(m) que o trabalho publicado pode ser vinculado ou depositado em qualquer servidor ou incluído em outras publicações (republicação), desde que o novo local e/ou a nova edição façam referência à publicação original e reconheçam a autoria e propriedade de direitos autorais das publicações PASOS RTPC.
Os autores entendem que uma verificação de plágio autoplágio será realizada, e o artigo poderá ser removido a qualquer momento do fluxo editorial.
